Soms is het nodig om iemand met een psychiatrische aandoening verplicht te behandelen. Dit gebeurt alleen als het echt niet anders kan. Ken je iemand die dringend zorg nodig heeft, en zie je geen andere oplossing? Meld je zorgen bij meldpunt Zorg en Veiligheid.

Alleen als het niet anders kan

Iemand verplicht behandelen kan niet zomaar. Dit kan alleen als iemand zichzelf of anderen ernstig in gevaar brengt of ernstige schade aanricht. Of als het risico hierop groot is. Verplichte zorg is altijd een laatste redmiddel. Het kan alleen worden ingezet als vrijwillige behandeling niet mogelijk is.

De voorwaarden en de rechten van de patiënt staan in de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz).

Vormen van verplichte zorg

Vormen van verplichte zorg zijn:

  • Een verplichte medische behandeling (bijvoorbeeld verplicht medicijnen nemen).
  • Een verplichte opname in een zorginstelling.

Zoveel mogelijk in de eigen omgeving

De verplichte zorg wordt zoveel mogelijk in iemands eigen omgeving gegeven. De patiënt krijgt de zorg dus bij voorkeur thuis. Gedwongen opname in een zorginstelling (bijvoorbeeld een ggz-instelling), gebeurt alleen als zorg in de eigen omgeving echt niet kan.

Zorgen melden bij KrimpenWijzer

Maak je je zorgen over iemand in jouw omgeving die volgens jou dringend hulp nodig heeft? En zie je geen andere oplossing? Bijvoorbeeld als een vriend, familielid of buurtgenoot erg verward is en zichzelf of anderen in gevaar lijkt te brengen.

Dan kan je bij meldpunt Zorg en Veiligheid je zorgen melden.

Je kan ook telefonisch contact opnemen met meldpunt Zorg en Veiligheid, via 0180 517 590. Na kantooruren schakelt meldpunt Zorg en Veiligheid je door naar de bereikbaarheidsdienst van Kwadraad. Zij helpen je dan verder.

De gemeente kan uitgebreider onderzoek doen naar een situatie die je bij ons meldt. Dit heet een verkennend onderzoek. Dit is mogelijk als er vermoedelijk verplichte psychische zorg nodig is én er ernstige zorgen zijn. Als we onderzoek doen, zoeken we ook altijd contact met de persoon die je bij ons heeft gemeld.

Het verkennend onderzoek kan ertoe leiden dat we een aanvraag doen bij de officier van justitie voor verplichte psychische zorg.

Hoe gaat het verder na mijn melding?

Bent je nauw verbonden met betrokkene (essentiële naaste) dan informeert meldpunt Zorg en Veiligheid je binnen 14 dagen over de uitkomst van het verkennend onderzoek. Ben je het niet eens met de uitkomst? Dan heb je het wettelijk recht om te eisen dat de officier van justitie de zaak toch onderzoekt. Als je geen essentiële naaste bent van de betrokkene, dan informeert meldpunt Zorg en Veiligheid je niet over de uitkomst. Meldpunt Zorg en Veiligheid laat je wel weten dat je melding is opgepakt.

Via de rechter of burgemeester

De rechter beslist uiteindelijk of iemand verplicht ggz zorg moet krijgen. Krijgt iemand verplichte zorg, dan geeft de rechter hiervoor een zorgmachtiging af.

In speciale gevallen kan de burgemeester besluiten dat iemand verplicht zorg moet krijgen. Dit kan alleen als er geen tijd is voor een procedure via de rechter. De burgemeester besluit dit via een crisismaatregel. De burgemeester moet eerst advies vragen aan een onafhankelijke psychiater. En proberen om de patiënt te spreken.

Rechten van de patiënt

De Wet verplichte ggz regelt dat de patiënt zoveel mogelijk invloed heeft op de zorg. Voordat de rechter een besluit neemt over verplichte zorg, krijgt de patiënt bijvoorbeeld de kans om een eigen plan van aanpak te maken. In dit plan beschrijft de patiënt zijn hulpvraag en de oplossingen die volgens hem het beste zijn. Bij het maken van een plan van aanpak kan de patiënt hulp vragen aan iemand uit zijn omgeving of aan een cliëntondersteuner. Soms is dankzij het plan van aanpak de verplichte zorg niet meer nodig.

Een overzicht van de rechten van patiënten vind je op de website Dwangindezorg.nl.

Patiëntenvertrouwenspersoon

Krijg je als patiënt te maken met verplichte zorg in de ggz, dan kan je met vragen of klachten terecht bij een patiëntenvertrouwenspersoon (pvp) van de onafhankelijke Stichting PVP. De pvp luistert naar je. De pvp kent jouw rechten en staat aan jou kant. Kijk voor meer informatie op de website van Stichting PVP.

Ondersteuning familievertrouwenspersoon

Voor familieleden van iemand die verplichte zorg krijgt, is de situatie vaak niet makkelijk. Een melding kan de relatie flink onder druk zetten. Ook kan het zwaar zijn om om te gaan met iemand in deze situatie. En voor zo iemand te zorgen. En dan krijg je ook nog eens te maken met verschillende hulpverleners en instanties.

Daarom heb je als naaste het recht om hulp te vragen aan een familievertrouwenspersoon. Deze hulp is gratis. Lees meer op de website Familievertrouwenspersonen GGZ of bel de Hulp- en advieslijn: 0900 333 2222 (10 ct. pm)

Meer info, melding of aanvraag

Vergelijk hulpaanbod